donderdag 22 november 2012

De Dood van Ivan Iljits, Lev Tolstoj

Dalton Trevisan : "Ieder mens sterft twee keer. De eerste keer is als hij De dood van Iwan Iljitsj leest".
Na het lezen van 'De dood van Ivan Iljits' is deze uitspraak van Trevisan er één waarbij ik me volledig kan aansluiten.


Zakelijke gegevens
Auter: Lev Tolstoj                                                                                                    
Vertaling door: Arthur Langeveld                                                                           
Titel: De dood van Ivan Iljits                                                                              
Uitgever: J.M. Meulenhoff
Oorspronkelijke taal: Russisch                                                                                   
Pagina's: 109
Jaar van Uitgave: 1886


       
Informatie Lev Tolstoj                                                                                               
Tolstoj werd in 1828 geboren in Yasnaya Polyana in de Tula provincie, hij was de vierde van vijf kinderen. Zijn ouders stierven toen hij nog klein was en hij werd opgevoed door andere familieleden. In 1844 ging hij rechten en Oriëntaalse talen studeren, maar hij was niet tevreden over het niveau van de studie en studeerde nooit af. Hij keerde terug naar Yasnaya Polyana en bracht veel tijd door in Moskou en St. Petersburg. In 1851 vertrok hij met zijn oudste broer naar de Kaukasus, waar hij deel uitmaakte van een regiment artillerie. Zijn tijd in het leger maakte veel indruk op hem en leidde tot de vraag of er geen plaats is voor alle mensen op deze wereld. De jaren vijftig waren ook de jaren dat Tolstoj zich met literatuur bezig ging houden, hij bracht een autobiografische trilogie uit: Kinderjaren, Jongensjaren en Jeugd.

Onderwijs
In 1857 reisde Tolstoj door Duitsland, Zwitserland en Frankrijk, waarna hij terugkeerde naar Yasnaya Polyana, waar hij een school voor boerenkinderen opzette. Onderwijs was de basis om de wereld te veranderen. Hij reisde vervolgens opnieuw naar Europa, waar hij zich verdiepte in pedagogiek. Ook begon hij zelf tijdschriften en boeken uit te geven over dit onderwerp. In 1862 trouwde hij met Sonja Andreyevna Behrs waarmee hij dertien kinderen kreeg, zij werkte tevens als zijn secretaresse.

Literatuur
Tolstoj hield altijd een dagboek bij en uit die dagboeken ontstond zijn literatuur. Hij was een gepassioneerde lezer en las zowel literatuur als filosofie. Zijn grootste werk 'Oorlog en Vrede' verscheen tussen 1865 en 1869. In dit beroemde werk wordt duidelijk dat Tolstoj er van uit gaat dat alles voorbestemd is, maar dat mensen het geloof in een vrije wil nodig hebben om te kunnen leven.

Anna Karenina
'Anna Karenina' is het andere grote werk van Tolstoj. Dit boek over de overspelige Anna werd geschreven in een periode waarin Tolstoj het idee had dat het gezinsleven ten onder ging. Later zei Tolstoj dat hij in Anna Karenina alles geschreven had wat hij kon en dat er niets over was. Niettemin schreef hij nog enkele andere werken, waarin zijn idee dat het individuele geweten boven de collectieve moraal van de groep gaat duidelijk terug te vinden is.

De hervormer Tolstoj
Vanaf de jaren tachtig begon Tolstoj zichzelf meer te zien als een moreel leider dan als een schrijver. In 1884 verliet hij Yasnaya Polyana om als een arme, celibataire boer te gaan leven. Mensen begonnen Yasnaya Polyana te bezoeken aangetrokken door de schrijfsels van Tolstoj. In 1901 werd hij door de Russisch Orthodoxe Kerk geëxcommuniceerd vanwege zijn afwijkende ideeën. Het Christendom van Tolstoj was gebaseerd op de Bergrede en bestond voornamelijk uit vijf principes: geen sex buiten het huwelijk, niet toegeven aan woede ook als die woede gerechtvaardigd is, heb je vijanden lief, geen beloftes afleggen en het afzien van kwaad. De liefde voor zijn medemens is het belangrijkste aspect in het werk van Tolstoy Deze ideeën hebben vele mensen beïnvloedt, zelfs mensen als Gandhi en bijvoorbeeld de kibbutzim in Palestina. In Rusland wedijverde hij met de tsaar waar het morele autoriteit betrof. In 1910 overleed Tolstoy aan longontsteking, terwijl hij met een vriend en volgeling rondzwierf als asceet.

De Uitvreter, Titaantjes en Dichtertje, Nescio

De Titaantjes van Nescio
Voor school heb ik deze maand de bundel: 'De Uitvreter, Titaantjes, Dichtertje' gelezen. Het boek is niet te vergelijken met de boeken die ik tot nu toe heb gelezen. Wel heeft het boek me geboeid en aan het denken gezet.

Zakelijke gegevens
Auteur: Nescio
Titel: De Uitvreter, Titaantjes en Dichtertje
Uitgever: J.H. de Bois
Datum van uitgave: 1918
Pagina's: 160
Oorspronkelijke taal: Nederlands

 
Samenvatting Recensie
Aangezien Nescio’s literatuur al een aantal jaar meegaat is het in twijfel te trekken of de hedendaagse maatschappij de bundel (De Uitvreter, Titaantjes en Dichtertje) nog wel de moeite waard vindt. Een verhaal over een groep vrienden wonend in Amsterdam is natuurlijk wel identificeerbaar, ook de opstand tegen de maatschappij is herkenbaar. Er is echter wel een verschil in de maatschappij van toen en nu. Naar mijn mening zijn de mensen tegenwoordig veel meer open-minded.  
In ‘De Uitvreter’ wordt de groep vrienden geconfronteerd met een onbekende en maakt van deze hun vriend. Het verhaal laat de leegheid van het bestaan zien. Japi voelt zich niet thuis in de samenleving. Dit idee is iets dat nog steeds actueel is. In ‘Titaantjes’ wordt dezelfde groep vrienden gevolgd. Dit verhaal geeft de confrontatie weer met het feit dat de vrienden hun idealen niet waar hebben kunnen maken. In ‘Het Dichtertje’ wordt een andere setting omschreven. De moraal van dit verhaal is dat je nog zo succesvol kan zijn maar als je je zelf kwijt raakt maakt dat allemaal irrelevant.
Dat de stijl van Nescio’s bewonderenswaardig is niet te betwijfelen. Maar er zijn tegenwoordig schrijvers die beter in het tijdsbeeld passen. Men veranderd dus de literatuur moet ook mee veranderen. Er kan nog steeds veel informatie geput worden uit Nescio’s verhalen maar het is zeker niet onbelangrijk om vanaf dit punt door te gaan en te zoeken naar nieuwe innovatieve literatuur.

Gebruikte bronnen:
- Agnes Maas-van der Moer, Vrije Arbeid, 25-01-2001,( Nescio : Dichtertje, De uitvreter, Titaantjes)
- H.J. Stratemeijer, De Avondpost, 25-01-2001

- J. Rasch, Den Gulden Winckel, 25-01-2001

Informatie Nescio
De Nederlandse schrijver Nescio (1882-1961) werd geboren in Amsterdam als Jan Hendrik Frederik Grönloh. Het pseudoniem Nescio betekent "ik weet niet".
Hij volgde drie jaar onderwijs op de HBS en studeerde verder op de Handelsschool. Op zijn zeventiende werd hij jongste bediende op een handelskantoor. In 1904 trad hij in dienst van de firma Holland-Bombay Trading Comp. in Amsterdam. Nescio werkte zijn hele leven op dit kantoor en was op het einde van zijn loopbaan directeur.

Nescio werd vooral beroemd door zijn novelle "De uitvreter", die hij aan het begin van zijn literaire loopbaan schreef. De verhalen van hem zijn vaak ironisch en deels autobiografisch. Het verlangen naar onvergankelijkheid en harmonie speelt een grote rol. Zijn taalgebruik was eenvoudig en helder.

Andere belangrijke boeken van Nescio zijn: "Mene tekel" (1946), "Boven het dal en andere verhalen" (1961), "Fragmenten" (1968) en "De X geboden" (1971).



Op een zomermorgen om half vijf, toen de zon prachtig opkwam, is hij van de Waalbrug gestapt. De wachter kreeg hem te laat in de gaten. 'Maak je niet druk, ouwe jongen,' had Japi gezegd, en toen was i er afgestapt met zijn gezicht naar het Noord-Oosten. Springen kon je het niet noemen, had de man gezegd, hij was er afgestapt.

(uit: Nescio, De uitvreter, Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam)
 


Samenvatting ‘De Uitvreter’:
Samenvatting ‘Titaantjes’:
Samenvatting ‘Dichtertje’: