zondag 10 maart 2013

Terug tot Ina Damman, Simon Vestdijk


Titel: Terug tot Ina Damman
Auteur: Simon Vestdijk
Uitgeverij: Wolters-Noordhoff BV
Jaar van uitgave: 1934
Gelezen uitgave: 1981
Pagina’s:  219

Link naar Samenvatting:

Link naar biografie Simon Vestdijk:

Na het lezen van het boek waren de volgende zaken nog onduidelijk of onbekend voor mij:

- Hoe ontstond de liefde van Anton voor Ina?
- Wanneer Anton feller wordt vergeet hij dan ook de dood van zijn vader?
- Waarom keert Anton zich tegen zijn moeder?
- Is Anton aan het eind van het boek tevreden?

Ik heb er voor gekozen om te onderzoeken
 hoe de liefde van Anton Wachter voor Ina Damman ontstond. Al in het begin van het boek is het duidelijk dat liefde een hele belangrijke rol speelt. Zowel het geliefd zijn als het ongeliefd zijn is door Vestdijk verwerkt in de thematiek. Al op Anton’s eerste dag van het HBS wordt hij getreiterd door oudschoolgenoten van hem, voornamelijk Piet Idzerda. Door al deze pesterijen raakt Anton in een isolement. Hij vindt zijn uitvlucht in zijn studie en dit levert hem daardoor ook hoge cijfers op.

Maar een teleurstelling volgt wanneer een vriend van Anton, Jan Breedevoort, een relatie krijgt met Marie van den Boogaard. Anton had zich voorgenomen verliefd op haar te worden. Anton was niet verliefd hij wou enkel verliefd zijn. Hij zoekt in liefde een uitvlucht voor zijn problemen op school. Voor al zijn angsten rent Anton weg daarbij is hij op zoek naar steun van zijn vader. Misschien wil Anton de liefde gebruiken om de rol van zijn vader over te nemen of in iedergeval om het verdriet te kunnen verwerken. Wanneer op een dag Ina Damman op het HBS verschijnt ziet Anton dit als de ultieme uitvlucht. Hij wordt voorgesteld aan Ina en ze belooft hem dat hij haar elke dag mee naar huis mag lopen. Het feit dat Anton hier iets heeft waar aan hij zich vast kan houden maakt hem sterker. De liefde van Anton voor Ina ontstaat ook hier weerd door ontsnapping, uit angst voor de realiteit.

Dat het daarom niet gaat om een passievolle liefde is ook te zien aan de manier waarop Anton verandert. We lezen weinig over de emoties van Anton tegenover Ina. Wel is duidelijk de mentale verandering die Anton ondergaat te merken. In het boek schemert door dat de echte naam van Ina Damman Antonia is. Een mooi symbool dat Vestdijk in zijn boek heeft verwerkt. Antonia geeft een reflectie van Anton weer, ze belichaamt het ideaalbeeld wat Anton voor zichzelf heeft gemaakt.Dat dus ook de ‘liefde’ van Anton voor Ina (Antonia) platonisch is blijkt hieruit. Anton gebruikt de liefde om zichzelf als het ware te ontwikkelen.
Wanneer Ina opbiecht dat ze de aanwezigheid van Anton niet meer dan vervelend vindt lijkt Anton hier vrede mee te hebben. Hij doet geen moeite om haar op te zoeken maar blijft wel over haar fantaseren. We kunnen duidelijk zien dat de persoonlijkheid van Anton een enorme transformatie heeft ondergaan. Hij is een stuk zelfverzekerder geworden. Toch kan Anton, zo blijkt aan het einde van het boek, Ina Damman niet loslaten. Hij zal van haar blijven houden. Dit is niet in de vorm van liefde tussen de twee, hij zal haar niet missen maar hij waardeert de verandering die hij dankzij haar heeft kunnen doormaken.

Door goed te kijken naar de thematiek en de motieven in het boek kom je erachter dat liefde in Vestdijk’s werk een rol aan neemt van zelfacceptatie en ontwikkeling. De constante drang om een uitvlucht te vinden van de realiteit is iets dat Anton Warchter gedurende het hele verhaal bezig houdt. Wat meer dan liefde biedt deze mogelijkheid? Anton valt voor Ina zodat hij zichzelf kan verliezen maar belangrijker zichzelf kan ontwikkelen. Met deze analyse ben ik erachter kunnen komen wat de liefde van Anton van Ina Damman precies inhoudt. Daarbij ben ik ook achter het antwoord van mijn laatst gestelde vraag kunnen komen. Aan het einde van de roman blijkt dat Ina nog steeds een rol speelt in Anton’s leven. Hij mist haar echter niet. Ina heeft er voor gezord dat Anton zich sterker voelde en daarvoor is hij haar meer dan dankbaar.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten